طبقه‌‌بندی و ریشه‌یابی داستان‌های عاشقانة هزار و یک شب با رویکرد نقد ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن

نویسندگان

  • شایسته ابراهیمی دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
چکیده مقاله:

گستردگی مضمون در هزار و یک شب کم‌نظیر است؛ یکی از این مضامین، عشق است. از آن‌جا که عشق مضمونی است که تقریباً در سراسر این کتاب ردپایش به چشم می‌خورد، بررسی در این زمینه ضروری می‌نماید. منظور از داستان‌های عاشقانه، داستان‌هایی است که موضوع اصلی آن‌ها از آغاز تا فرجام، عشق و ماجرای عاشق و معشوق است. در این پژوهش نخست، هزار و یک شب از لحاظ مضمونی بررسی و سپس، داستان‌های عاشقانة آن بازشناخته می‌شود. در ادامه، به نقد این اثر از دیدگاه جامعه‌شناسی با رویکرد ساخت‌گرایی تکوینی گلدمن پرداخته می‌شود و با توجه به آن،‌ قصه‌های عاشقانة هزار و یک شب طبقه‌بندی و تحلیل می‌شوند. این طبقه‌بندی در واقع، گونه‌شناسی داستان‌های عاشقانة هزار و یک شب است. از دیدگاه گلدمن، ساختارهای اثر با ساختارهای اجتماعی پیوندی وثیق دارند و باید جهان‌بینی پنهان اثر دریافت و ارتباطش با جهان‌بینی عام‌تری که همان اجتماع و ذهن فرافردی است آشکار شود. بنابراین، انتظار است پس از این تحقیق، به چگونگی شکل و ساختار داستان‌های عاشقانة هزار و یک شب دست یابیم و تعداد و گونه‌هایش را بشناسیم، خاستگاه داستان‌های هر طبقه را نشان دهیم و نقش تفاوت‌های فرهنگی و اقلیمی مردم گروه و طبقه‌ای اجتماعی را در شکل‌گیری این داستان‌ها مشخص کنیم.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

طبقه بندی و ریشه یابی داستان های عاشقانة هزار و یک شب با رویکرد نقد ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن

گستردگی مضمون در هزار و یک شب کم نظیر است؛ یکی از این مضامین، عشق است. از آن جا که عشق مضمونی است که تقریباً در سراسر این کتاب ردپایش به چشم می خورد، بررسی در این زمینه ضروری می نماید. منظور از داستان های عاشقانه، داستان هایی است که موضوع اصلی آن ها از آغاز تا فرجام، عشق و ماجرای عاشق و معشوق است. در این پژوهش نخست، هزار و یک شب از لحاظ مضمونی بررسی و سپس، داستان های عاشقانة آن بازشناخته می شود....

متن کامل

بررسی آگاهی آرمانی شعر أمل دنقل و اسماعیل شاهرودی بر مبنای نظریة ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن

جامعه شناسی ادبیات، شاخه ای از علوم اجتماعی است که می خواهد جوهر اجتماعی آثار ادبی را واکاوی کند. در نظریۀ «ساختارگرایی تکوینی»، لوسین گلدمن ساخت های آثار ادبی را به مکانیسم های گروهی اجتماعی، در لحظۀ تاریخی مشخصی پیوند می زند. به ادعای وی، ادبیات بازتاب «بیشینۀ آگاهی ممکن» (آگاهی آرمانی) یا بخش غیرواقعی آگاهی جمعی گروه های اجتماعی است. شعر معاصر عربی و فارسی نیز با طرح مسائل کلان انسانی و گرای...

متن کامل

تبیین وجهی مغفول در پیدایش شعر عرفانی فارسی با تکیه بر رویکرد ساختگرایی تکوینی لوسین گلدمن

راهیابی مفاهیم زهدآمیز و عرفانی به جهان شعر فارسی در آفرینش ادبی ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی صورت پذیرفت و به این ترتیب قالب شعر فارسی‌، محملی برای بیان جهان‌نگری عرفانی شد. به این دلیل‌، صاحبنظرانِ عرصه‌ی ادبیات ایران‌، سنایی را شاعری دوران‌ساز دانسته و تاریخ شعر فارسی را به دو دوره‌ی پیش و پس از وی تقسیم نموده‌اند. اما پژوهش حاضر با گذر از این نظر‌ و با نگرشی جامعه‌شناختی به ادبیات و اتخ...

متن کامل

بررسی تطبیقی زن مدارانه ی قصه های هزار و یک شب و داستانهای آسیایی گوبینو

چکیده ادبیات آیینهی هر اجتماع انسانی است و توجه به سیمای زن در ادبیات هر فرهنگ میتواند گویای جایگاه زن در اجتماع خویش باشد. بررسی ادبیات متاسفانه بیانگر این مطلب است که این آیینه تصویر زیبایی از زنان به خوانندهی خود ارائه نمیدهد. این اصل در داستانهایی با ریشهی هندی بیشتر نمود پیدا میکند، چرا که آیین هندو با مردسالاری و زنستیزی همراه بوده است. هزار و یک شب نیز با ریشهای هند و ایرانی از این قاعده...

متن کامل

بررسی رمان جای خالی سلوچ بر اساس نظریه ی ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن

شایدساده ترین تعریف ازجامعه شناسی ادبیات، بررسی متون ادبی ازنگاه جامعه شناختـی باشد که دریک نگاه کلی در پی برقرار کردن رابطه، بین ادبیات وعناصر اجتماعی است. این رشته در اواخر قرن نوزدهم شکل گرفت و در قرن بیستم بااندیشه ها وآثار فیلسوف مجارستانی (جورج لوکاچ) به نقطه ی عطف خود رسید. بعداز اومتفکرانی چون اریش کوهلر، لویسن گلدمن، میخائیل باختین در شکل گیری وشکوفایی این رشته سهم بسزایی داشتند. امر...

نگاهی جامعه شناختی به انسجام‌گریزی غزل سبک هندی (بررسی ارتباط جهان‌‌نگری شاعران سبک هندی با ساختار غزل این سبک بر اساس نظریه‌ی ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن)

تحقیقات انجام­شده دربارۀ سبک هندی، غالباً محصور به مواردی چون بحث از معنای بیگانه، تمثیل و... بوده، موارد دیگری مانند ساختار قالب عمدۀ این سبک یعنی غزل، کمتر مورد توجّه محقّقان قرار گرفته است. در این تحقیق، نویسندگان با استفاده از نظریۀ ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن ـ که سعی در ایجاد ارتباط میان جهان­نگری پدیدآورندگان یک اثر ادبی و ساختار آن دارد ـ ساختار غزل سبک هندی و دلیل عدم انسجام این غزل و ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 3

صفحات  67- 86

تاریخ انتشار 2014-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023